Maar liefst vier afschuwelijke incidenten van (seksueel) geweld tegen vrouwen in één week, volgend op toenemende gevallen van femicide. Het raakte diep en zette een landelijke storm van verontwaardiging aan. Op die golf van woede en verdriet ontstond het idee voor de landelijke campagne ‘Wij eisen de nacht op’. Een campagne die aan iedereen duidelijk maakt: laat de nacht ook van vrouwen zijn. En het gevoel wordt breed gedeeld: in 48 uur tijd bracht crowdfunding maar liefst 252.440 euro op. Dat is geld van mensen die, net als initiatiefneemster Danique de Jong (campagnestrateeg, lid Dolle Mina’s) willen dat er wat verandert, en dat in zijn geheel wordt besteed aan landelijke aandacht voor dit thema.

Take Back the Night: campagne uit jaren ’70 is opnieuw nodig

De campagne “Wij eisen de nacht op” borduurt voort op “Take Back the Night”, een beweging uit de jaren ‘70. Take Back The Night ontstond in 1976 in Brussel, waar vrouwen tijdens een internationaal tribunaal tegen misdaden op vrouwen een nachtelijke mars organiseerden. Enkele jaren later, in 1978 in San Francisco, volgde de eerste grote Amerikaanse Take Back the Night-demonstratie, na de moord op een jonge vrouw. Sindsdien worden wereldwijd nog steeds dergelijke marsen gehouden, waarin vrouwen én bondgenoten hun recht opeisen om zich veilig te voelen. Afgelopen week ging de Nederlandse versie ‘Wij eisen de nacht op’ viraal na een social media post van Nienke ’s Gravenmade.

Wie zit erachter?

De actie is opgezet door Danique de Jong, lid van de vernieuwde Dolle Mina’s en bekend als opiniemaker, o.a. bij Den Haag FM’s Vroege Vogels. Ze is een ervaren stem in het feministisch activisme en weet hoe je een boodschap luid en duidelijk het land in krijgt. “Ik wil dat de boodschap niet alleen voorbijkomt in de tijdlijn van mijn eigen bubbel, maar bij iédereen in Nederland, zodat het gesprek in alle huiskamers gaat over veiligheid van vrouwen. We willen iedereen laten voelen hoe schrijnend het verschil is. En we willen vooral mannen aanspreken: kijk niet weg, spreek elkaar aan, grijp in als je ziet dat een vrouw niet veilig of respectvol wordt behandeld.”

Massale steun uit het hele land

De oproep om de nacht terug te eisen raakt een snaar. Binnen 48 uur is er al 252.440 euro opgehaald. Wat opvalt: ruim 90% van de donaties komt van particulieren. Mensen uit het hele land geven uit persoonlijke verontwaardiging. De Jong belde met een van de grootste particuliere donateurs. Het bleek een verpleegster die zich boos en verdrietig voelde en daarom 5000 euro bijdraagt om de boodschap landelijk te laten verspreiden. “Zo’n bijdrage en belletje is een enorme voeding voor onze motivatie. Het vuur gaat er nog harder van branden.”

Experts voor blijvend momentum

Het geld wordt ingezet om van deze actie een langdurige beweging te maken. Daarom worden stichtingen die zich inzetten voor vrouwenrechten, slachtoffers en veiligheid en gedragswetenschappers, psychologen en communicatie-experts betrokken. Op de website wijeisendenachtop.nl zal de voortgang van de actie te volgen zijn en is alle informatie te vinden over hoe mensen in actie kunnen komen en/of een financiële bijdrage kunnen leveren. Ook zijn daar alle campagnematerialen te vinden om te gebruiken. De Jong: “We hebben nú de aandacht en gebruiken dat voor bewustwording van iedereen in Nederland. Maar daarna willen we ook dat er wat verandert. Daarom werken we nu al met een team van vrijwilligers aan een volgende fase. Want als straks iedereen weet hoe het voor een vrouw is om ’s nachts naar huis te fietsen, is het tijd om heel duidelijk te maken hoe het dán zou moeten. Wat kunnen mannen doen om het tij te keren? Deze campagne is pas het begin. Want pas als iedereen de straat op kan, op elk uur van de dag en nacht, kunnen we spreken van echte vrijheid en gelijkheid.”